Γιάννης Λειβαδάς: Εντουάρ Λεβέ, η Αυτοπροσωπογραφία
Η λογοτεχνία, πιο συγκεκριμένα η πεζογραφία, με όρους αποτελμάτωσης από την ιστορημένη της πορεία, βρίσκεται ζωντανή όταν είναι δηλωτική δίχως να κάνει απανωτές δηλώσεις, ή ακόμη χειρότερα, διαδηλώσεις. Έχει σφυγμό όταν η ανάγνωσή της σε παρωθεί να αφήσεις στην άκρη τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος όσων έχεις ήδη διαβάσει. Όταν, εν ολίγοις, η πεζογραφία δεν δίνει εντυπώσεις, αλλά αφανίζει τις εντυπώσεις.
Η «Αυτοπροσωπογραφία» του Εντουάρ Λεβέ είναι ένα βιβλίο αναχωρητικό, επί βούλησης και ειλημμένης απόφασης του συγγραφέα να κατατροπώσει την αφοριστική νόρμα, της οποίας τα λογοτεχνικά θύματα είναι δεκάδες εκατοντάδες μέσα στις αρμαθιές της εκφραστικής υπερπαραγωγής.
Στην «Αυτοπροσωπογραφία» του, ο Λεβέ συντάσσει με ιδιαίτερη προσοχή την ωμή μυθολογία ενός ακατάτμητου Λεβέ. Μία συνάφεια ζωής η οποία κινήθηκε στο ενδιάμεσο των φυσικών της άκρων, μία ζωή έκτασης ενός «entracte», ανάμεσα στην περιφρόνηση για το κατανοητό και το ακατανόητο. Δίχως όμως παραλογική διαπότιση.
Για το ελληνικό αναγνωστικό κοινό η «Αυτοπροσωπογραφία» είναι ξεμούδιασμα. Ο Λεβέ ήταν της εμπλοκής κατόπιν επιμόνου αξιολόγησης της εμπειρικής προσημείωσης. Όσα συνέβησαν στον Λεβέ, εννοώντας τη διαγωγή, την προσωπική πολιτεία του συγγραφέα, ανήκουν στη σφαίρα του περιττού· και αυτό είναι το κεφάλαιο του συγγραφέα. Ο άνθρωπος που έγραψε το βιβλίο θα παραμείνει απροσέγγιστος παρά τις μελοδραματικές ή τις γνώριμες δίβουλες προσεγγίσεις όσων πέφτουν με τα μούτρα, ή με άλλο μέρος του σώματος, για να αποκομίσουν κοινό τόπο με την αυστηρή δομή του βίου του, η οποία δάνεισε στο βιβλίο τη στιλπνότητά της καθώς και την αποδοκιμασία της προς το απτόμενο της ζωής.
Η φράση του «γράφω θραύσματα», επιτυχημένο δόλωμα εκτροπής που αναγνωστικά αφορούσε το εικάζον· εξ ου και η όποια του σχέση με τη σχολή OuLiPo, δεν είναι τόσο ενδιαφέρουσα, (η γραφή του ούτως ή άλλως, δεν προήλθε από τη συγκεκριμένη σχολή, αλλά του μετέδωσε την αγάπη για τη λογική εκκρεμότητα), όσο η φράση «διατυπώνω κρίσεις». Η απεξάρθρωση του συγκεκριμένου δεν επετεύχθη διότι η πραγματικότητα είχε ήδη απεξαρθρώσει τον άνθρωπο μέσα στο συγκεκριμένο. Σε αυτό το σημείο ο συγγραφέας απέκτησε ολκή.
Ο Λεβέ ήταν ένας ρομαντικός της αποκήρυξης. Αντιρροπιστικός μέχρις εσχάτων, ο Εντουάρ Λεβέ, δεν ήταν ένας γραφικός τεθλιμμένος αυτόχειρας, η ίδια η αυτοχειρία εξάλλου δεν είναι, συνήθως, παρά ένας αποσκορακισμός των ακατανόητων δυνάμεων της ζωής, δηλαδή και του θανάτου. Η διάρκεια της ύπαρξης στάθηκε εμπόδιο στην περάτωση. Ο Λεβέ απλώς ολοκλήρωσε την πορεία του, ολοκλήρωσε το έργο του. Μια «Αυτοβιογραφία» απόσωσμα, από την Εράσμια De Copia ως το φυλλορρόημα μιας σύγχρονης μεταρσίωσης.
Παρίσι, Μάιος 2015
ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ 